BLOG

Blockchain, birbirlerine benzersiz bir şifreleme metoduyla bağlanmak üzere bir araya gelen verilerin oluşturdukları bloklardır. Blok zincirleri kriptografik olarak güvenli ve değişmezdir. Aynı zamanda sadece finansal işlemler için değil, her türlü veriyi kaydetmek için programlanabilen dijital bir defter(ledger) olarak tanımlanabilir.

Blockchain’in getirdiği en büyük yenilik dağıtık ve ortak defterdir(public ledger), bu sebeple Blockchain teknolojisi aynı zamanda DLT (Distributed Ledger Technologies) olarak da isimlendirilir. 

DLT sisteminde farklı kayıt sistemi yerine tek bir kayıt sistemi vardır. Herbir taraf söz konusu sürece dair bir işlemi ortak olan bu deftere yazar. Bu defter tek ve dağıtıktır, yani herbir partide defterin bir kopyası bulunmaktadır. Her taraftaki defter yeni kayıtlarla sürekli yenilenir ve aynılaşır. Kayıtların deftere işlenmesi ve aynı olması için konsensus denilen üzerinde anlaşılan bir algoritma ile yapılır. 

Blockchain bütün işlem kayıtlarını tutar, bütün değişimler bu defterde saklanmaktadır ve her zaman ortada tek bir kaynak vardır. Parçalı değildir yani işlemin bir kısmı başka, diğer kısmı başka bir yerde değildir. Defter tektir ve kayıtlar sıralıdır. Defterde bir değişiklik yapılamaz. Buna kullanılan teknoloji izin vermemektedir. Defterde bir kayıt varsa itiraz edilemez ve bu kayıt doğrudur..

Blockchainde işlem sürecinde çift kayıt problemi yoktur. Bütün süreç blockchaine yazılır. Her taraf tek bir kayıt sistemi görür. Ayrıca bir mutabakat sistemine gerek yoktur. Kayıt sistemi tek olduğundan ve herkes erişebildiğinden ayrıca bir haberdar etme sistemine gerek yoktur. Denetim için ayrı ayrı dolaşmaya gerek yoktur. Yetki verilirse denetçi bütün kayıtlara erişebilir. Problem olduğunda çok kısa sürede çözmek için bütün süreç blockchain sisteminden kontrol edilebilir. Süreç daha basit hale gelmiştir.

Blockchain teknolojisinde güven belli özelliklerle sağlanır, bu özellikler;

- Defter ortak ve dağıtıktır yani bir güncelleme yapıldığında bütün katılımcılar tarafından bilinir. Bir kontrol noktası yoktur ve herhangi bir kişiye ya da kuruma bağlı değildir. 

- Deftere yazılan kayıtlar değiştirilemez. Hatalı bir işlem gerçekleşmişse hatayı geri almak için yeni bir işlem oluşturulmalıdır. Yapılan iki işlem de görünür durumdadır.

- Kayıtlar sisteme imza ile eklenir, böylelikle katılımcılar verinin nereden geldiğini bilir, inkar edilemezlik vardır.

- Herkes sadece izinli olduğu kayda erişir.

- Bir kaydın sisteme yazılması konsensus ile yapılır. Ortak bir doğrulama sistemi vardır. Bir işlemin geçerli olması için tüm katılımcılar tarafından kabul edilmesi gerekmektedir.

Blockchain’in sunduğu özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz: ortak ve sıralı kayıt defteri (veri tabanı),güvenlik ,otonomi, değişmezlik, şeffaflık.

Bu özelliklerin sunduğu değerler ise operasyonel verimlilik, sürecin basitleştirilmesi, etkin denetim, daha az risk, daha hızlı mutabakat, daha az dolandırıcılık ve sahtecilik olarak sayılabilir.

Blockchain bu özellikleriyle şimdiden gümrük, liman, nakliye şirketlerinde, bankalar gibi bir çok partinin içinde olduğu dış ticaret işlemlerinde kullanılmaktadır. Çıkış noktası para transferi olan blockchain ile bankalar daha iyi hesap yönetimi, hızlı mutabakat, saydam bir kayıt sistemi ve daha iyi veri takibi ile hem müşterileri için hem de kendileri için süreci çok daha etkin hale getirirler. 

Kaynakça:Blockchain for Dummies (e-book)

---

---